Driving home for Christmas met ADHD

Kerstmis is weer voorbij maar dat ene nummer zit nog steeds in mijn hoofd; Driving home for Christmas. Elk jaar weer hoor ik dat nummer en dan moet ik terugdenken aan dat moment dat ik mijn rijbewijs haalde. Ik vergeet dat moment nooit meer. Het halen van je rijbewijs is nog steeds voor veel mensen een belangrijk moment in hun leven. De vrijheid die je met het papiertje krijgt is zeker als je jong bent een mijlpaal en eerste stap naar volwassenheid.

Faalangst

Ik heb mijn rijbewijs niet meteen op mijn 18^e gehaald omdat ik enorm opzag tegen de lessen en het praktijkexamen. Tegenwoordig noemen ze dit faalangst. Alleen al het idee dat iemand mij ging beoordelen op mijn rijkunsten vond ik verschrikkelijk. Dat je afhankelijk bent van zijn of haar oordeel maakte mij niet erg enthousiast om te beginnen. Helaas kwam ook alles uit waar ik tegenop zag. De examens waren verschrikkelijk en ook de lessen waren vaak niet de leukste momenten van de dag. Ik hou er gewoon niet van als iemand op m’n nek zit.

Ik had vooral moeite met het systeem van examineren. Je krijgt 20 minuten om te laten zien of je kan autorijden maar veel hangt van toeval af. Het is voor veel mensen het enige examen in hun leven waar het eindresultaat niet vast staat als je van tevoren je perfect hebt voorbereid. Alleen bij audities of wedstrijden heb je dit ook. Je kan namelijk nog zo goed rijden, je blijft afhankelijk van het oordeel van een enkele persoon. Zijn of haar interpretatie bepaalt of jij wel of niet slaagt. Vaak spelen daar ook nog factoren als een klik of gun factor mee of je slaagt. Die onzekerheid knaagde aan mij.

Toch geslaagd

Toch moest ik hier doorheen en ik merkte dat negatief denken en de onzekerheid van het eindresultaat mij alleen maar slechter deed presteren. Dit is totaal mijn fout want daardoor kwam ik in een negatieve spiraal terecht en geloofde ik er niet meer in. Pas toen ik tegen mijzelf had gezegd dat het mij niet meer kon schelen en “schijt” had aan wat er van mij werd gevraagd lukte het wel. Ik straalde zelfvertrouwen uit én durf. Dát bleek de juiste combinatie te zijn om in mijn geval te slagen. Al die keren deed ik wat van mij werd gevraagd maar dat werkt dus niet. Waar heb ik dat eerder gehoord….

Gezondheidsverklaring en rijtest

Omdat ADHD door het CBR als psychische aandoening wordt gezien moet je dit aangeven als je examen gaat doen. Dit doe je bij het invullen van de gezondheidsverklaring. Helaas betekent dit dat je eerst naar een onafhankelijke psychiater moet die een verklaring moet afgeven dat je de symptomen en medicatie onder controle hebt en dus instaat bent om auto te rijden. Daarna doe je een rij test en vervolgens mag je examen doen. Persoonlijk vind ik dit een rare regel én het kost ook nog eens 250 euro.

Je hebt dus eerst 40 rijlessen gevolgd en vervolgens moet je een test doen of je instaat bent om auto te rijden om daarna pas het echte examen te mogen doen. Ten tweede is het een momentopname en wordt er alleen gekeken naar medicijngebruik en / of je ADHD- symptomen onder controle hebt. Mijns inziens slaat dit nergens op. Beter zouden mensen met ADHD een extra les of kleine cursus moeten krijgen waarbij wordt uitgelegd dat bepaalde symptomen inderdaad kunnen leiden tot gevaarlijk rijgedrag. Als je daar bewust van wordt gemaakt dan snap je bepaalde situaties beter en handel je bedachtzamer. Je eigen huisarts of psychiater kan aangeven of je goed aanslaat op de medicatie. Daarnaast kan het medicijngebruik veranderen na de test maar dan ben je niet verplicht om opnieuw een test te doen. Ook hoef je niet meer bij het verlengen van je rijbewijs opnieuw een test te doen. Ik vraag mij dan ook af wat het nut van die extratest is.

Hulp voor ADHD’ers

Als ADHD’er is het halen van het rijbewijs dus wat lastiger dan voor mensen zonder ADHD. Het moeten concentreren, extra test doen en vooral volgens de regels rijden is iets wat een ADHD’er moeilijk afgaat. Gelukkig zijn er rijscholen die speciale pakketten aanbieden voor mensen met ADHD. Zeker als je het idee hebt dat je geen natuurtalent bent raad ik aan om via een gespecialiseerde rijschool autorijles te nemen. Daarnaast kan je bij het CBR een faalangst rijexamen aanvragen. Dit examen is 80 minuten waarvan 35 minuten examen. Als je het gevoel hebt dat dit je helpt zou ik het zeker doen. Het kost 50 euro extra maar kans van slagen is groter omdat je mag pauzeren als je het gevoel hebt dat je concentratie even weg is.

Tips om je rijbewijs te halen en te genieten van je vrijheid

Om toch snel dat papiertje te halen en daarna veilig de weg op te gaan heb ik hieronder wat tips:

1 Speciale rijschool en examen

Hierboven al aangegeven. Als je het gevoel hebt dat je geen natuurtalent bent dan raad ik aan om naar een rijschool te gaan waar ze speciale ADHD-rijlessen aanbieden en vraag een faalangst-examen aan. Dit is misschien wat duurder maar de kans dat je het in één keer haalt is groter en de kosten voor elk examen dat je zakt lopen snel op.

2 Leren van theorie-examen

Het uit je hoofd leren van al die regels is voor ADHD’ers vrij saai en lastig. Het beste is om al voor dat je lessen neemt te beginnen met leren zodat je de regels kan toepassen in de rijlessen. Zo blijven de regels makkelijker hangen en is de kans op slagen groter. Doe je theorie-examen niet té vroeg want als je een paar keer zakt voor je praktijk dan kan het zijn dat je theorie is verlopen. Tegenwoordig is het 1,5 jaar geldig dus je hebt nu wel gelukkig iets meer tijd voor je praktijkexamen.

3 Ga meteen rijden

Als je het rijbewijs hebt gehaald raad ik aan om meteen veel te gaan rijden. Ik zie maar al te vaak mensen die het papiertje hebben gehaald en daarna (bijna) nooit meer autorijden. Als je dan onverwachts moeten rijden ben je echt een gevaar op de weg. Ik hanteer zelf altijd de regel dat je bij 20 duizend kilometer een ervaren bestuurder bent. Dit lijkt veel maar daar zit je snel aan als je af en toe erop uit gaat.

4 Geniet van de vrijheid

Ik heb al in dit artikel beschreven dat avontuur en natuur belangrijk zijn voor een ADHD’er. Pak daarom de auto en ga eropuit. Nu je het papiertje hebt ligt de wereld aan je voeten. Maak daar gebruik van en geniet van je net verworven vrijheid.