ADHD en ADD: wat zijn de verschillen?
ADD VS ADHD
Bijna iedereen kent wel het type ADHD. Alle dagen heel druk. Deze vorm is dan ook algemeen bekend. Wat men vaak niet weet is dat er ook een andere variant is, namelijk ADD. Ik noem dit de stille variant van ADHD. Hierbij ben je ook druk alleen is dit vooral in het hoofd. Deze variant wordt vaak pas later ontdekt bij kinderen en volwassenen omdat ze geen abnormaal gedrag vertonen. Ze zijn geen stoorzender in de klas en veroorzaken ook geen gedragsproblemen. Echter zorgt de ADD ervoor dat ze uiteindelijk minder goed presteren op school en op het werk uiteindelijk vastlopen. Wat het verschil is tussen ADHD en ADD ga ik later in het artikel vertellen maar eerst de vraag waarom ADD vaak het vergeten broertje/zusje is van ADHD.
Waarom is ADD zo moeilijk te diagnosticeren?
Want het moeilijk kunnen diagnosticeren is een groot probleem bij mensen met ADD. Je kan het namelijk van de “buitenkant” niet zien. Ze vertonen namelijk in eerste instantie geen abnormaal gedrag. Ja, ze zijn vaak mentaal afwezig in de klas of op het werk maar dat hebben we allemaal toch wel eens? Als dit langer aanhoudt zal men denken aan desinteresse of een te hoog niveau in studie of werk. Dit heeft als consequentie dat mensen met ADD vaak laag worden ingeschaald en banen of opleidingen doen die onder hun niveau liggen. Dit zorgt voor frustratie, depressie en woede.
Dat ADD-ers vaak in zichzelf gekeerd zijn (afwezig) komt omdat ze alle prikkels moeten verwerken die op hen afkomen gedurende de dag. Vooral in een drukke omgeving als een klaslokaal kan iemand met ADD dit als overweldigend ervaren en kiest er daarom vaak voor achter in de klas te gaan zitten. Dit leidt er weer toe dat de leraar denkt dat je niet geïnteresseerd of gemotiveerd bent. Eigenlijk heb je als ADD-er een nadeel ten opzichte van mensen met ADHD. De “handicap” is niet zichtbaar waardoor je vaak jarenlang door ploetert op school of in je werk. Je komt er vaak pas achter na een burn-out of een partner die het opvalt.
Wat zijn de verschillen tussen ADHD en ADD?
Symptomen ADHD
- Hyperactief
- Erg aanwezig
- Op de voorgrond willen staan
- Neemt vaak het initiatief
- Snel afgeleid door situaties van buitenaf
- Met verschillende taken tegelijk bezig zijn
- Snel nieuwe projecten starten
- Veel energie
Symptomen ADD
- Dagdromen en veel met eigen gedachten bezig zijn
- Moeite om aandacht te verdelen
- Alles willen analyseren
- Vaak op de achtergrond
- Wachten tot het laatste moment
- Moeite met opstarten
- Werkt langzaam
- Denkt langzaam
- Vaak last van psychische klachten zoals depressie
- Vaak hoog sensitief
- Gevoelig (snel geraakt)
Zoals je hierboven kunt zien zijn er vrij grote verschillen tussen beide types. Toch heeft vaak iemand met ADD/ADHD meerdere symptomen die elkaar overlappen. Ik zelf heb bijvoorbeeld last van dromerigheid en heb ik moeite om ergens aan te beginnen. Toch sta ik ook graag op de voorgrond en krijg energie van drukte om mij heen. Het is dan ook niet vreemd dat er veel mensen zijn die een combinatie hebben van ADD/ADHD. Echter is het wel zo dat een van de twee meestal dominanter aanwezig is.
Carrière & privéleven
Het is belangrijk om te weten voor welk type je meer aanleg hebt. Als je namelijk meer ADD dan ADHD hebt dan is dat essentieel om dit te weten als je een baan gaat zoeken. Je kan dan beter naar banen kijken waarbij één taak belangrijk is dan dat je een baan neemt waar je meerdere ballen in de lucht moet houden. Dit geldt ook voor het kiezen van een opleiding. Mensen met ADD zijn eerder geneigd te kijken naar creatievere opleidingen of opleidingen waarbij je veel zelfstandig werkt. Waar een ADHD-er een fysieke uitlaatklep heeft door bijvoorbeeld veel te kunnen lopen of spreken, heeft een ADD-er vaak een creatieve uitlaatklep nodig. Als die er niet is loopt een ADD-er vast in zijn of haar werk. Dit geldt ook voor het plezier hebben in een baan. Omdat een ADD-er meer dan een ADHD-er alleen iets kan doen vanuit een intrinsieke motivatie.
Het verschil tussen ADHD en ADD-ers is dus dat ADD-ers eerder beroepen zoeken waar ze creatief in kunnen zijn. Waar ADHD-ers het kunnen zoeken in de sales of andere sociale beroepen waarbij direct contact belangrijk is en ze hun energie daardoor kwijt kunnen, zoeken ADD-ers het eerder in creatieve beroepen als fotograaf of gaan aan de slag als adviseur, coach of leraar. Daarnaast hebben ADD-ers vaak structuur nodig waar juist een ADHD-er in chaos excelleert. Hiermee moet je rekening houden als je opzoek bent naar een baan of leven na de diagnose ADD.
Naast een juiste baan is het ook belangrijk dat je in je leven aanpassingen doet om een zo’n positief mogelijk AD(H)D leven te kunnen leiden. Ook voor ADD geldt dat het noodzakelijk is de juiste keuzes te maken om te kunnen zijn wie jij wilt zijn. Denk bijvoorbeeld aan het kiezen van een rustige omgeving om te kunnen ontspannen en een partner die je begrijpt dat je elke dag even de tijd nodig hebt om je prikkels te verwerken.
Conclusie
Ondanks dat ADD en ADHD vaak in één adem worden genoemd zijn er dus grote verschillen tussen beide types. ADD-ers zijn gevoeliger (sensitiever) en zijn meer naar binnen gericht. Ze zijn daarom goed in het werken met mensen of kiezen voor een creatief beroep. ADHD-ers komen meer tot hun recht als ze in het middelpunt staan of kunnen scoren zoals in sales of entertainment beroepen. Ze moeten hun energie kwijt d.m.v. actief bezig te zijn terwijl ADD-ers juist hun energie kwijt moeten door creatief te zijn. Dit is een wezenlijk verschil waar je als AD(H)D-er dus goed op moet letten.
Aangezien ADD vaak op latere leeftijd wordt ontdekt is het belangrijk om meteen het juiste pad in te slaan en je kwaliteiten te gebruiken in je carrière en privéleven. Waar ADHD-ers nog vaak de situatie naar hun hand kunnen zetten met hun enthousiasme en overtuigingskracht is voor een ADD-er belangrijk meteen op de goede plek terecht te komen. ADD-ers zijn introvert en laten minder snel van zich horen. Daarnaast wordt een ADD-er diep ongelukkig als het niet op de juiste plek zit en niet kan doen waar hij of zij goed in is. Voor ADHD-ers is dit ook belangrijk maar met hun energie kunnen ze het langer volhouden. Als je twijfelt of je ADHD of ADD hebt dan kun je hier nogmaals de symptomen nog eens nalezen en daarnaast een algemene test maken. Succes!