ADHD en moeite hebben iets te beginnen. Het starten van iets, of het nou het zoeken naar de juiste baan is of een project, kan voor veel ADHD’ers extreem moeilijk zijn. ADHD’ers staan er bekend om dat ze moeite hebben om iets te beginnen of af te maken. Ik weet er zelf helaas alles van. Hoe vaak ik wel niet een plan of idee had voor een eigen bedrijf maar altijd bleef ik weer hangen in de “idee fase”. Ik bleef maar onderzoeken en wilde zekerheid dat ik ging slagen. En als ik dan eindelijk was begonnen, dan had ik niet de discipline om er mijn volle aandacht aan te geven.
Waarom is het zo moeilijk?
Omdat veel ADHD’ers zich verkeerd begrepen voelen en vaak in hun kinder/tiener jaren negatief op hun gedrag werden aangesproken, is hun zelfvertrouwen aangetast. Ze durven daarom vaak niet aan een idee te beginnen omdat ze bang zijn om te falen. Daarnaast is er het probleem van perfectionisme. Je wilt pas beginnen als alles klopt of je durft je project niet af te maken omdat er nog altijd wel iets te verbeteren valt. De angst dat je wat over het hoofd hebt gezien of het “wachten op het juiste moment” zit het beginnen of afmaken dus in de weg. Er is altijd wel een excuus om later of niet te beginnen maar eigenlijk hou je jezelf voor de gek.
Want vaak komt van uitstel helaas afstel. Ik zag bijvoorbeeld klasgenoten veel moeite doen in het zoeken naar de juiste stage of hoge cijfers halen omdat ze een goede start van hun carrière wilden maken. Ik dacht “ach dat zie ik later wel”. De klasgenoten die al vroeg waren begonnen met het uitstippelen van hun carrière hebben nu mijlen voorsprong vergeleken met klasgenoten die dat niet deden. Omdat wij de eerste stap niet goed overwogen en te laat begonnen of zelfs stopten met de studie wegens gebrek aan motivatie of resultaat.
Erkennen dat je hulp nodig hebt
Wat ik eigenlijk bedoel te zeggen is dat je niet moet uitstellen maar beginnen met je eigen project of bedrijf als je dat altijd al had willen doen. Of die wereldreis maken omdat je er even helemaal uit moet om na te denken over wat je nu echt graag wilt gaan doen. Maar ook een website online zetten of die foto posten op Instagram ondanks dat het nog niet perfect is. Helaas houden toch veel ADHD’ers door angst of gebrek aan steun zichzelf tegen om tot actie over te gaan en dat is doodzonde.
Het is belangrijk om te erkennen dat je een bepaalde stap niet durft te zetten. Er zijn echter verschillende manieren om jezelf te motiveren om te gaan beginnen of om iets af te maken. Hieronder zal ik ze bespreken.
Hulpmiddelen om je op weg te helpen
Luisteren naar Podcasts of Youtube
Er zijn een aantal podcasts en videos van experts die je adviseren om het probleem van uitstellen aan te pakken. Deze experts laten zien dat jij zeker niet de enige bent met het probleem en dat je al een heel eind komt door bijvoorbeeld je tijd anders in te delen. Ook geven ze adviezen over hulpmiddelen die het makkelijker maken om te beginnen. Het is laagdrempelig en het helpt echt als je in hun adviezen gelooft. In dit artikel heb ik een lijst gemaakt met podcasts die de moeite waard zijn om te beluisteren. Ik zou er een aantal kunnen noemen maar het is beter om zelf te zoeken naar Podcasts, Tedx en Youtube afleveringen over uitstelgedrag want smaken verschillen. Vaak zit er altijd wel een tussen die je inspireert. Als ik er toch één moet aanraden dan is het How to ADHD op Youtube. Maar kijk lekker rond op internet want er zit er altijd wel eentje tussen die je aanspreekt.
NLP
Aangezien het probleem van het starten of afronden van een taak een mentale oorzaak heeft kan NLP uitkomst bieden. In dit artikel heb ik al wat over NLP geschreven. Door anders te gaan denken kan de angst verdwijnen of worden verminderd. Je denk bijvoorbeeld dat je niet kunt presenteren omdat je ooit een slechte presentatie hebt gegeven. Je denkpatroon is dat je dus niet kunt presenteren maar dat slaat natuurlijk nergens op. Doordat je zo denkt solliciteer je niet op functies waarbij je moet presenteren terwijl je de functie wel graag wilt. Je bent onzeker of hebt faalangst en dat staat je ontwikkeling in de weg. NLP geeft inzicht in jouw denkpatroon en laat zien dat deze angsten nergens op gebaseerd zijn. Er zijn boeken geschreven over NLP en cursussen beschikbaar die je kunt volgen. NLP kan zeker baat hebben bij het overwinnen van angsten al is het geen exacte wetenschap dus onderzoek eerst of jij baat hebt bij NLP.
Coach
Een goede manier op het probleem aan te pakken is een coach die je ondersteunt. Deze coach kan stap voor stap met jou bekijken wat het probleem is en hoe je dat kunt aanpakken. Het hebben van een coach heeft een groot voordeel, hij of zij fungeert namelijk als een stok achter de deur. De coach maakt met jou een plan en zal je daar ook aan blijven herinneren. Je moet dus keuzes maken en beginnen met het project of taak hoe moeilijk en eng dat ook kan zijn. De coach begeleidt waar nodig is en ondersteunt je in het proces. Een coach is vooral handig als je van jezelf weet dat je moeilijk de motivatie kunt opbrengen om uit jezelf te beginnen. De blog leuk leven met ADD heeft een lijst met coaches opgesteld en ook ADHDblog heeft een overzicht gemaakt van erkende AD(H)D coaches.
Praten praten en blijven praten
Het klinkt simpel maar erover praten helpt goed om het probleem van het starten op te lossen. Praat met mensen om je heen en kijk wie je hierbij kan helpen. Vaak is er altijd wel iemand die het probleem begrijpt. Probeer het dus niet in je eentje op te lossen maar vraag hulp aan mensen in je omgeving. Je zult zien dat mensen je graag willen helpen en als je er later op terugkijkt dan was het veel minder eng om hulp te vragen dan dat je in eerste instantie had gedacht.
Mentor
Als je behoefte hebt aan iemand waarmee je wilt sparren dan is een mentor een must. Zeker als het iemand is uit je beroepsgroep of een persoon die jou begrijpt hoe jij in elkaar zit. De functie van een mentor is vrij simpel: hij stuurt je de goede richting op en zorgt dat je gefocust blijft op je taak. Het hebben van een mentor zou eigenlijk in het standaardpakket van elke ADHD’er moeten zitten. ADHD’ers hebben structuur en sturing nodig maar ook advies. Een mentor kan je een spiegel voorhouden en waardevolle feedback geven zodat je gefocust blijft en de juiste keuzes maakt. Je kan als mentor een oud-leraar vragen maar ook een gepensioneerd iemand die je kent. Het gaat erom dat deze persoon jou begrijpt en snapt waar jij naartoe wilt in het leven.
Vrienden en familie
Vaak ligt de oplossing dichterbij dan je denkt. Hulp van familie en vrienden kan je al een eind op weg helpen. Wel is hierbij belangrijk dat het een familielid of vriend is die begrijpt hoe jij in elkaar zit en wat jij wilt bereiken. Vaak hebben familie en vrienden het beste met je voor maar geven ze advies op basis van hun eigen ervaringen of hoe ze jou graag willen zien. Daar moet je mee uitkijken. Het is de bedoeling dat jij aangeeft wat je wilt en zij jou daarin ondersteunen. Het is niet de bedoeling dat ze de situatie vanuit hun angsten of visie gaan bekijken of op hun zelf betrekken. Jij bent anders en besef dat ook. Vraag dus door als ze met een advies komen en ga anders naar een coach.
Psycholoog
Als je merkt dat beginnen aan een nieuw project veel angst oproept of dat je niet weet hoe negatieve gedachten kwijt te raken dan is een psycholoog een uitkomst. Een psycholoog kan oorzaken zien die jij niet ziet of legt bepaalde verbanden bloot. De psycholoog kan je een bepaalde therapie geven zoals een therapie voor faalangst. Je leert in deze therapie dat angst betrekkelijk is en hoe je bijvoorbeeld faalangst kunt overwinnen. Hier vind je een lijst met psychologen die gespecialiseerd zijn in AD(H)D. Kijk echter ook zelf rond en kies degene waar jij een click mee hebt.
Stel Deadlines
Plannen maken of dromen hebben is leuk maar als je geen eindtijd hebt voor je plan dan komt er vaak ook niet veel van je plan terecht. Het beste is om met iemand af te spreken dat je binnen een bepaalde tijd je taak gedaan wilt krijgen. Je kan aan een goede vriend vertellen dat je bijvoorbeeld aan het eind van het jaar een website moet hebben gebouwd. Deze vriend zal gedurende het jaar vragen wat de status is van je site. Je legt jezelf op deze manier druk op en raakt hierdoor gemotiveerd om het af te maken. Als je geen begin en eindtijd hebt voor je plan of taak dan kun je er vanuit gaan dat het niet gaat lukken. Maak daarom een tijdslijn waarop je de taak verdeeld in kleine taken en koppel daar deadlines aan. Elke keer als je een deadline hebt gehaald geef je jezelf iets (kleins) cadeau. Je blijft zo gemotiveerd en maakt het ook leuk om de taak of het project af te maken.
ADHD Medicatie
Ik kan helaas geen advies geven over welke medicatie je zou kunnen gebruiken om het starten of afmaken van een taak makkelijker te maken. Wel kan ik uit eigen ervaring spreken wat medicatie met mij doet. ADHD-medicatie help mij enorm om bijvoorbeeld iets gedaan te krijgen. Zeker ook als het om het beginnen van een nieuw project gaat. Sollicitatiebrieven schrijven maar ook naar sollicitatiegesprekken gaan zijn voor mij veel makkelijker geworden. Het neemt ook voor een groot deel de faalangst bij mij weg. Ik maak makkelijker keuzes en durft veel meer. Echter is het aan jou om te bepalen of je medicatie wilt gebruiken.
Conclusie
Het belangrijkste is dat je hulp moet gaan zoeken als je merkt dat je uitstelgedrag vertoont. Bij veel ADHD’ers zit het uitstelgedrag dieper omdat er vaak faalangst of gebrek aan zelfvertrouwen bij komt kijken. Als je het idee hebt dat het dieper zit ga dan zeker hulp zoeken. Want jaren stil zitten en niet vooruitkomen zorgt uiteindelijk voor depressies en een slecht zelfbeeld. Als ADHD’ers kunnen wij veel maar wij willen ook ontzettend veel. Wij hebben hulp nodig om dat in goede banen te leiden. Als je kijkt naar succesvolle ADHD’ers zoals Richard Branson dan valt het op dat ook hij altijd iemand heeft die hem op het rechte spoor houdt. In het geval van Richard Brandson is het zijn vrouw. Dus schaam je niet voor je uitstelgedrag en vraag hulp want uiteindelijk zul je er veel profijt van hebben.